چطور مشاهده‌گری در کودکان را تقویت کنیم؟

ما در طول روز فعالیت‌های روزمره خود را انجام می‌دهیم. مثلاً در خیابان راه می‌رویم، در بین راه مغازه‌ها و پارک‌ها و مکان‌های ورزشی و فرهنگی را می‌بینیم. مردم غریبه و آشنا را مشاهده می‌کنیم. احتمالاً این مشاهدات در حد دیدن بدون هدف و توجه است. اما مشاهده‌گری فراتر از دیدن عادی است. در این مقاله سعی شده است اطلاعات مفیدی را در رابطه با مشاهده‌گری در کودکان مطرح کنیم. تسهیلگران با مطالعه این مقاله می‌توانند تحولی جدی در آموزش و پرورش ایجاد کنند. با پیشگامان عرصه پژوهش همراه شوید.

مشاهده گری در کودکان با هدفی معین

فرض کنید می‌خواهید یک لباس نو بخرید، در این حین شیوه دیدن ما تغییر می‌کند. به انواع لباس‌ها دقت می‌کنیم، رنگبندی و نوع دوخت آن‌ها برایمان جالب می‌شود، تناسب و زیبایی آن‌ها را بررسی می‌کنیم و به لباس اطرافیان نیز توجه بیشتری می‌کنیم. در نتیجه هدفی معین ما را وادار کرده است که با علاقه‌مندی به اطراف و آدمیان توجه کنیم.

مشاهده‌گری در کودکان مؤلفه‌های مخصوص به خود را دارد. نکته این است که مشاهده واقعی و دقیق، علاقه‌مندی، هدف معین و دیدن توام با اراده داشته‌ایم. و اکتشاف واقعی هم در صورت وجود این سه شرط و عواملی دیگر صورت می‌گیرد.

برای تقویت مشاهد‌گری در کودکان، مربیان و تسهیلگران اگر بخواهند موضوعی را برای کودکان مطرح کنند بهتر است تلاش کنند که در ابتدا کودکان آن را ببینند و لمس کنند و از نزدیک با آن آشنا شوند. سپس درباره آن موضوع با کودکان گفت و گو کنند. از اهمیت مهارت‌های اجتماعی و تأثیر آن در یادگیری غافل نشویم که راهی است برای ارتقاء فن بیان کودکان و این فضای گفت و گو می تواند آینده ساز باشد.

راه تقویت مشاهده گری در کودکان

مشاهده‌گری در کودکان زمانی سومند است که حواس گوناگون آن‌ها را توام با هدف و برنامه معین به کار گیرد. مثلاً در مشاهده مایعی مثل اب، رنگ یا بی‌رنگی، طعم و بو، شکل یا بی‌شکلی و شیوه اندازه‌گیری ان باید مورد توجه قرار گیرد. مشاهده‌گری در کودکان از زمان پیش از دبستان به بعد اهمیت بالایی دارد و هر چه از سن پایین‌تر مشاهده‌گری تقویت شود، جهان بینی کودک رشد پیدا می‌کند. شما می توانید برای بدست آوردن اطلاعات مفید در این زمینه مهارت های آموزشی فراموش شده در مدارس را نیز مطالعه کنیذ. این مقاله مهارت های مورد نیاز را به کودکان آموزش می‌دهد.

تسهیلگر و مربی برای تقویت مشاهده‌گری در کودک چه کاری باید انجام دهند؟

کان باید به طور مداوم از عوامل محیط زندگی برای آموزش کودکان استفاده کند. هم چنین با توجه به علاقه‌مندی‌ها و هدف‌ها کار مشاهده همه جانبه را در برنامه‌های گوناگون روزانه کودکان بگنجاند. تا در نهایت مشاهده‌گری در کودک نوعی عادت شود. عادتی که با کنجکاوی و دقت بیشتر همراه است و منجر به کشف خواص‌اشیا، شناسایی وسایل و بازی می‌شود. با تقویت پرسشگری در کودک “چرا” و “چگونه” برای او نوعی پرسش دائمی می‌شود.

منبع: کتاب کار مربی کودک- توران میرهادی